Three Dances

Three Dances for Clarinet & Piano (2024)

มฤคระเริง (ระบำกวาง)

มยุราภิรมย์ (ระบำยูง)

อัศวลีลา (ระบำม้า)

ระยะเวลา: ประมาณ 7 นาที

Three Dances for Clarinet and Piano ได้รับแรงบันดาลใจจากระบำสัตว์สามชนิด ซึ่งดัดแปลงมาจาก “ระบำสัตว์ห้าชนิด” อันเป็นผลงานดนตรีไทยเดิมของ มนตรี ตราโมท (พ.ศ. 2443–2538) ครูดนตรีไทยผู้ทรงคุณวุฒิ โดยมุ่งเน้นการแสดงท่าทางเลียนแบบสัตว์และขับเน้นความงดงามของการเคลื่อนไหวตามธรรมชาติ

ระบำแรก “มฤคระเริง” (Deer Dance) เดิมเป็นส่วนหนึ่งของการแสดงโขนในเรื่องรามเกียรติ์ โดยมี ลมุล ยมะคุปต์ (พ.ศ. 2448–2525) เป็นผู้ออกแบบท่ารำสำหรับเผยแพร่วัฒนธรรมในพม่าเมื่อ พ.ศ. 2498 ระบำนี้แสดงฉากที่ทศกัณฐ์ส่งกวางทองออกล่อเพื่อจับนางสีดา ในบทประพันธ์ใหม่นี้ ได้พัฒนาทำนองดั้งเดิมให้มีสีสันสดใสและเปลี่ยนคีย์อย่างมีชีวิตชีวา พร้อมทั้งใช้เทคนิคโต้ตอบทางทำนอง (counterpoint) และการใช้โทนัลแบบหลายคีย์ (polytonality) เพื่อเพิ่มมิติของเสียง โดยตอนจบของคลาริเน็ตโซโลจะย้อนกลับไปยังทำนองเปิดของต้นฉบับ

ระบำที่สอง “มยุราภิรมย์” (Peacock Dance) เป็นผลงานออกแบบท่ารำโดย คุณหญิงแพรว สนิทวงศ์เสนี (พ.ศ. 2446–2543) ในปี พ.ศ. 2505 ระบำนี้ถ่ายทอดความสง่างามและความอ่อนช้อยของนกยูง โดยได้แรงบันดาลใจจากนิทานชวา ในเวอร์ชันนี้ บทเพลงเริ่มต้นอย่างสงบและสง่างาม ก่อนจะเปลี่ยนไปแสดงความพลิ้วไหวอ่อนช้อยของนกยูงในช่วงกลาง แม้จะไม่ได้ใช้ทำนองดั้งเดิมทั้งหมด แต่ยังคงรักษา “แก่น” ของระบำไว้อย่างครบถ้วน

ระบำสุดท้าย “อัศวลีลา” (Horse Dance) เป็นบทเพลงที่ มนตรี ตราโมท ประพันธ์ไว้เมื่อ พ.ศ. 2501 สำหรับวงปี่พาทย์ ซึ่งเลียนแบบการเคลื่อนไหวของม้าที่มีชีวิตชีวาและเปี่ยมพลัง ระบำนี้มี ลมุล ยมะคุปต์ เป็นผู้ริเริ่ม และพัฒนาโดยคุณหญิงแพรว สนิทวงศ์เสนี เป็นที่รู้จักและเป็นที่รักของชาวไทย ในเวอร์ชันนี้ ทำนองและฮาร์โมนีได้รับการพัฒนาในแนวทางคล้ายกับระบำแรก แต่เพิ่มความซับซ้อน ความตัดกัน และสีสันที่มากขึ้น ทำให้ทั้งน่าเล่นและท้าทาย

บทประพันธ์นี้แต่งขึ้นสำหรับการแสดงของ Tanyawat Dilokkunanant ในงาน ClarinetFest® 2024 ณ เมืองดับลิน ประเทศไอร์แลนด์